Ngày 2/5/1952, chiếc máy bay thương mại phản lực đầu tiên thế giới – De Havilland Comet 1 – cất cánh từ London tới Nam Phi, mở ra kỷ nguyên bay tốc độ cao và hiện đại cho nhân loại. Tuy nhiên, chỉ trong vòng hai năm, chiếc phi cơ tiên phong ấy lại trở thành biểu tượng của thất bại đau đớn và là bài học kinh điển về kỹ thuật hàng không.
Từ biểu tượng công nghệ đến chuỗi thảm họa hàng không
Comet 1 là sản phẩm vượt thời đại với thiết kế tiên phong: động cơ phản lực tích hợp, cabin điều áp, cửa sổ vuông lớn và khả năng bay cao – nhanh hơn, êm hơn mọi máy bay đương thời. Không ít tờ báo Anh lúc đó gọi nó là “tấm vé vào tương lai”.
Nhưng chưa đầy một năm sau, ngày 2/5/1953, một chiếc Comet rơi xuống biển Địa Trung Hải, cướp đi sinh mạng 43 người, không để lại tín hiệu cảnh báo nào. Sự việc lặp lại hai lần nữa trong chưa đầy hai năm, khiến ngành hàng không rơi vào khủng hoảng toàn diện.
Cửa sổ vuông – sai lầm kỹ thuật tưởng chừng vô hại
Cuộc điều tra lớn nhất thời kỳ đó được tiến hành. Kết quả gây chấn động: các cửa sổ vuông chính là điểm yếu chí tử. Cabin bay cao khiến áp suất thay đổi liên tục, dẫn đến hiện tượng mỏi kim loại tại các góc vuông – nơi ứng suất tập trung nhiều nhất. Theo thời gian, vỏ máy bay nứt toác, gây vỡ toàn thân máy bay mà không kịp cảnh báo.
Phát hiện này đã thay đổi vĩnh viễn ngành công nghiệp hàng không. Từ đó, cửa sổ máy bay được thiết kế bo tròn, quy trình kiểm tra vật liệu – đặc biệt là áp suất và độ bền mỏi – trở thành tiêu chuẩn bắt buộc. Không chỉ Comet, mà mọi máy bay hiện đại ngày nay đều kế thừa bài học kỹ thuật từ thảm kịch đó.
Di sản của Comet: Sự trưởng thành từ thất bại
Comet ngừng bay, và vị trí dẫn đầu nhanh chóng bị thay thế bởi các đối thủ Mỹ như Boeing 707. Nhưng di sản của Comet vẫn sống mãi. Nó cho thấy rằng tiên phong công nghệ là chưa đủ, nếu không đi kèm với hiểu biết sâu sắc về giới hạn vật lý và trách nhiệm khoa học.
Ngày nay, mỗi khi nhìn lên cửa sổ bo tròn của máy bay, ít ai biết rằng chi tiết tưởng chừng đơn giản đó được đánh đổi bằng máu, nước mắt và bài học lịch sử. Và dù Comet đã lùi vào dĩ vãng, nó vẫn là chiếc cầu nối giữa giấc mơ và hiện thực, đưa ngành hàng không tiến đến một thời đại an toàn và vững bền hơn.
