Thứ nhất: Việc đưa dùng motip đưa robot thay lực lượng cảnh sát, hay robot Moose làm ta không khỏi nghĩ tới đây là 1 bản nhái của Robocop 2014 (trong khi robocop 2014 đã là 1 bản remade). Việc này là việc hoàn toàn không thông minh khi năm 2014 đề tài này cũng không thành công. Tạo hình và mục đích sử dụng của dự án robot Moose là hoàn toàn ngu ngốc và thực sự khó chấp nhận trong 1 kịch bản gửi gắm những thông điệp về chính trị, nạn kỳ thị hay tính người - humannity. Moose đã hạ thấp Chappie về 1 bộ phim thương mại giải trí đơn thuần - với khói lửa, súng ống (đống đồ chơi của Moose), robot nhỏ chiến đấu với 1 con robot to.
Thứ hai: Để đưa ra mâu thuẫn giữa "những người muốn đưa trí thông minh nhân tạo lên máy móc >< những người lo ngại việc trí thông minh nhân tạo có thể đặt dấu chấm hết cho văn minh loài người", đạo diễn đưa ra 2 anh kỹ sư: tạm gọi Deon Wilson là kỹ sư tốt - the good, và Vincent Moore là tên kỹ sư xấu - the bad, còn băng cướp hiphop tất nhiên là tên vô lại - The ugly. Hai kỹ sư thể hiện mâu thuẫn đó hoàn toàn mang tính cá nhân, không có chút gì của ý thức hệ của xã hội như đáng ra bộ phi cần phải có. Kỹ sư tốt được xây dựng khá hơn một tý, nhưng thực sự anh không thể hiện được sự khát khao của 1 người muốn tạo ra "bước tiến hóa tiếp theo của nhân loại", với những hành động rất tối, cái lý do trộm robot thử nghiệm hay robot sẽ hết pin đầy khiên cưỡng. Tệ hơn cả là tay kỹ sư tồi: Hugh Jackman có thể đã làm tốt nhất trong khả năng nhưng nhân vật Vincent Moore của anh được xây dựng vô cùng kém cỏi (lỗi kịch bản), sự cuồng tín không có nguyên nhân, hành động như 1 kẻ điên và ngu ngốc. Nó làm ta nhớ đến tại sao Promethues thất bại: "những nhà khoa học xử sự và hành động như những thằng ngu", và cả nguyên nhân Dictrist 9 thành công - mô tả xuất sắc mâu thuẫn xã hội Nam Phi nói riêng và loài người nói chung.
Cách xây dựng nhân vật như thế làm không gian bộ phim bị thu hẹp đi rất nhiều, chúng ta không thể thấy điều gì đó "to tát" hay ảnh hưởng đến một thành phố, một quốc gia hay rộng ra là cả loài người. Điều này làm cho những thông điệp "to lớn" mà bộ phim muốn gửi gắm trở nên thiếu sức nặng cần thiết
Thứ 3: khái niệm cái chết được đưa vào trong Chappie làm checkpoint cũng thực sự ra khiên cưỡng. Mình khó có thể chấp nhận việc hết pin là động lực cho cả nửa sau bộ phim triển khai
Thứ 4: kết phim thực sự là một ý tồi. Happy ending này về lý thuyết là rất tốt: mọi người đều không ai phải "chết", và chappie đã không còn là cừu đen duy nhất. Nhưng lý thưởng của poster đâu rồi "Humanity's last hope isn't human"? Chappie sẽ làm loài người tốt hơn? không, vì thực ra chappie không có lý do gì để làm vậy. Chappie hiện còn chưa biết tại sao mình được sinh ra cơ mà.
Như các bộ phim khác của Neil Blomkamp, phim chứa đầy những thông điệp lồng trong câu truyện, chỉ là cách thể hiện thiếu thuyết phục:
- Tình trạng tội phạm: không có người dân nên bộ phim như cuộc chiến trong 1 game nào đó giữa phe cảnh sát và bên kia là các băng nhóm tội phạm. Tình trạng hỗn loạn chủ yếu do nhạc nền đẩy cao chứ không phải đến từ xây dựng câu truyện.
- Câu truyện về sự kỳ thị - cừu đen: đối tượng ở đây là Chappie, cuối phim thì thêm 2 robot nữa. Những màn đánh đập, đốt phá cảnh sát robot là những đoạn lấy tình cảm trong phim. Nhưng có gì đó khiên cưỡng ở đây, khi mà lược lượng cảnh sát robot mới được triển khai, tội phạm có thể sợ chứ chưa đến mức căm ghét. Việc đạo diễn thay thế việc "loài người sợ những điều gì đó khác với họ" sang việc tội phạm ghét robot cảnh sát là một phương án đánh tráo đối tượng khá là thô. Tuy nhiên có vài điểm sáng mà bộ phim đã làm được: khúc chappie bị đánh và cắt tay thực sự xúc động, rồi việc "daddy" sơn những biểu tượng lên thân Chappie, đeo dây chuyền trang sức - như những cá nhân muốn làm điều gì đó khác biệt, để xã hội chú ý tới họ.
Loài người có thực sự kỳ thị Chappie? mình không nghĩ vậy, chỉ có đạo diễn và Vincent Moore nghĩ vậy mà thôi. Nó khác hoàn toàn cái cách người châu chấu bị kỳ thị, săn đuổi, giết hại trong D9
"You know what’s a black sheep? It’s like when you’re different than everyone else"
- Chính quyền muốn vũ khí ngày càng nguy hiểm, và thường một thời gian nó sẽ phản tác dụng: lực lượng robot sinh ra làm bia đỡ đạn thay cho cảnh sát "người". Ở đây thay vì giải quyết các vấn đề của xã hội, những nhà cầm quyền tìm tới "bàn tay sắt", và thực tế trên phim chứng minh sau một thời gian tình hình chỉ có tệ đi (như tình hình Mexico và Brasil, hay những bất ổn ở châu Phi ngoài đời). Cái này bộ phim đã rất tốt cho tới khi xuất hiện con robot to bự chảng, gắn đầy súng ống tên lửa dị hợm và được một tên cuồng tín "lái". Như giới cảnh sát đã hỏi: chúng tôi cần con robot này để làm gì?
- Cái ác với sự phát triển của con người: ẩn dụ qua sự "trưởng thành" của Chappie: không có robot xấu, chỉ có ảnh hưởng của xã hội làm robot xấu đi. Câu truyện Chappie học những ngôn ngữ của "người xấu", phải chọn lựa giữa búp bê hay khẩu súng, bút vẽ hay con dao... bị đánh đập, bị lừa dối, bị săn đuổi. Đúng là có, nhưng những gì đạo diễn muốn đưa vào chỉ như điểm mặt chỉ tên, khó gây ấn tượng để người xem có thể nhớ đến.
Và mình sẽ chỉ ra những điều bộ phim đã thành công, để chỉ ra tại sao đây là 1 bộ phim giải trí
Thứ nhất: điều bạn nhớ nhất sau khi xem bộ phim là gì: tất nhiên là chú robot Chappie rồi: những điểm đáng yêu, giọng nói, hành động như 1 đứa trẻ con bắt đầu lớn. gây cười nhất là lúc Chappie học phong cách "cool", rồi "đi cướp xe", đoạn "trả thù" cho mẹ cũng khiến người xem hả hê. Đó là phong cách mà Baymax của Big Hero 6 đã ghi điểm. Cả những phút lặng trong bộ phim cũng từ Chappie mà ra: "lúc bị đánh đập", bị cắt tay.
Một đứa bé tò mò, cả tin, dễ bị lừa gạt, đầy những xúc cảm của con người: vui mừng, sợ hãi, tức giận, biết yêu, biết ghét (đoạn "người" nhất là khi Chappie xoa đầu chú chó hoang - 2 kẻ bị bỏ rới đồng cảnh ngộ)
Ta thấy Chappie lớn quá chậm so với sứ mệnh - lấy hình ảnh tương đồng là Caesar trong Rise of the Planet of the Apes. Chappie "khờ khạo" và ít tỏ "thông minh" như kỹ sư tốt giới thiệu, nên khó thể tin là Chappie có thể tạo ra được 1 phương thức chuyển linh hồn con người lên máy móc (qua một cái USB - 1 ý tưởng đã rất tồi từ Lucy 2014) - Chappie đến cuối phim chỉ như 1 đứa trẻ 12 - 13 tuổi với bộ khung titan chứ không giống với một điều gì mới đối với nhân loại, hay loài người sẽ thay đổi khi Chappie xuất hiện như lời dẫn của bộ phim. Thể hiện qua việc Chappie cố tìm cách "cứu" kỹ sư tốt bằng cách chuyển anh lên một robot khác (Avatar 2009) thay vì đưa anh tới bệnh viện, hay đoạn gào thét và hành động như công thức "con sẽ trả thù cho mẹ". Nhân vật Chappie có tạo được sự đồng cảm từ khán giả, nhưng thiếu sức nặng và sự thuyết phục để trở thành biểu tượng trung tâm của thông điệp bộ phim.
Thứ 2: âm nhạc của Die Antwoord: cả bộ phim ngập tràn không khí hiphop: tạo hình của bằng cướp, những khối vẽ grafity đầy những bức tường, những đoạn nhạc rap. Nhưng thực ra bộ phim đã giảm nhẹ rất nhiều yếu tố lạ, độc, châm biến đầy ẩn dụ nghệ thuật trong những MV của Die Antwoord. Khi mất đi những màu sắc lạ, độc, kỳ dị đó, thì chỉ còn lại những tình tiết gây cười và âm nhạc bắt tai, thứ không thiếu trong những bộ phim giải trí.
Thứ 3: những đoạn hành động, khói lửa đùng đoàng súng ống, âm nhạc epic, tất nhiên là vậy.
Nếu Chappie được ghi nhận trên tiêu chí giải thưởng, mình nghĩ chỉ là concept của robot và khoản âm nhạc trong phim.