Hệ điều hành Windows sẽ chuyển sang dạng nguồn mở? Chuyện tưởng chừng không thể xảy ra nhưng thật sự vẫn có thể xảy ra tại Microsoft, một trong những kỹ sư phần mềm của công ty này, Mark Russinovich, cho biết tại buổi hội thảo về mục tiêu nguồn mở ChefCon vừa qua.
"Sẽ có một Microsoft hoàn toàn mới," Russinovich nói với trang tin chuyên về công nghệ Wired.
Trong thế giới hệ điều hành, có hai loại chính: mã nguồn đóng và mã nguồn mở. Trong số các hệ điều hành mã nguồn đóng có Windows của Microsoft và OS X của Apple - hai hệ điều hành sở dĩ được xếp vào loại mã nguồn đóng là vì các đoạn mã tạo dựng nên chúng, giúp chạy các phần mềm không được tiết lộ ra cho công chúng biết. Trong khi đó, hệ điều hành mã nguồn mở thì ngược lại, nên nhờ vậy mà cộng đồng công nghệ có thể thỏa sức truy cập các đoạn mã và mặc sức tinh chỉnh, tùy biến để cho ra các bản biến tấu độc đáo. Hệ điều hành mã nguồn mở dành cho máy tính để bàn nổi bật nhất hiện nay chính là Linux.
Bởi vì tính chất khác nhau như vậy nên tất yếu dẫn đến những tranh cãi dai dẳng giữa hai phe ủng hộ mã nguồn mở và bảo lưu quyền giữ kín mã nguồn. Với những người ủng hộ mã nguồn mở thì đó là lập luận sẽ thu hút nhiều bộ óc thiên tài giúp tạo ra các nền tảng hấp dẫn hơn, mạnh mẽ hơn. Ngược lại, với các công ty muốn kiểm soát mã nguồn như Microsoft thì đó chính là cần câu cơm mang lại lợi nhuận hàng tỷ đô la cho họ.
Thế nên việc Microsoft sẽ chấp thuận để Windows trở thành hệ điều hành mã nguồn mở không khác gì một cơn địa chấn không chỉ ngay trong nội bộ công ty này mà còn là với tất cả cộng đồng công nghệ lẫn người dùng phổ thông. Dưới triều đại của Bill Gates và Steve Ballmer thì ý tưởng đưa Windows trở thành hệ điều hành mã nguồn mở được xem là cấm kỵ, bởi lẽ hết sức đơn giản rằng một hệ điều hành đóng sẽ giúp công ty sở hữu nó có thể kiểm soát được các bản phát hành, kiểm soát được những trải nghiệm mang đến cho người dùng và cốt lõi tối thượng là kiểm soát được vòng xoay lợi nhuận từ việc bán giấy phép sử dụng hệ điều hành.
Tuy nhiên, trong năm qua, kể từ khi ông Satya Nadella trở thành lãnh đạo của công ty thì Microsoft đã có sự thay đổi rõ rệt về chiến lược dù có chậm chạp. Công ty không còn chỉ trông chờ vào việc phát triển phần mềm nữa, và như ông Nadella đã phát biểu trong bài diễn văn lúc nhậm chức rằng Microsoft sẽ tập trung vào các dịch vụ đám mây và di động và sẽ trở thành một nền tảng linh hoạt hơn. Mục tiêu của ông Nadella là tìm kiếm lợi nhuận và thành công từ các dịch vụ như Office 365, bộ ứng dụng dựa trên nền tảng đám mây của công ty, gồm có Word và Excel, và dùng các dịch vụ để thu hút người dùng bất kể họ đang sử dụng hệ điều hành nào.
Cuối năm ngoái, Microsoft đã công bố kế hoạch phát hành hệ điều hành Windows 10, bản nâng cấp lớn mang nhiều cải tiến nhất. Và cũng là lần đầu tiên, công ty này cho biết sẽ cập nhật miễn phí cho tất cả những người dùng đang xài hệ điều hành Windows 7 và Windows 8. Thậm chí, Microsoft còn tốt bụng hơn khi sẵn lòng cho phép bất kỳ người nào đang xài các bản Windows bẻ khóa vẫn được nâng cấp lên Windows 10. Hành động này của Microsoft cho thấy sự thay đổi ở công ty, và rằng họ không còn căn cứ vào sự thành công hay thất bại của hệ điều hành Windows để làm thước đo cho tương lai phát triển nữa.
Dù vậy, công ty Microsoft vẫn không có lời chính thức nào về việc tiến hành đưa Windows trở thành hệ điều hành mã nguồn mở, và theo trang tin Wired, kỹ sư Russinovich cũng cho biết các động thái để "mở" Windows sẽ không diễn ra một sớm một chiều. Lần nữa, vẫn ông Russinovich đưa ra thừa nhận rằng các cuộc trao đổi (về việc Windows trở thành hệ điều mã nguồn mở) vẫn tiếp tục diễn ra trong nội bộ công ty.
Nếu là thời gian cách đây 10 năm, các cuộc trao đổi như thế chắc chắn sẽ khiến bất cứ ai bị sa thải khỏi Microsoft ngay tức khắc. Thật vậy, trong thời hoàng kim dưới sự điều hành của Bill Gates và Steve Ballmer, thì ý tưởng mã nguồn mở là cái gai nhọn đối với văn hóa doanh nghiệp của Microsoft.
"Mã nguồn mở là kẻ hủy diệt đối với quyền sở hữu trí tuệ,'' cựu giám đốc Windows Jim Allchin đã có ví von nổi tiếng như thế vào năm 2001. ''Tôi thật sự không thể tưởng tượng ra điều gì còn có thể tệ hại hơn nó đối với mô hình doanh nghiệp phần mềm và sở hữu trí tuệ.''
Còn cựu CEO Steve Ballmer trong một lần trả lời một phỏng vấn bởi tờ Chicago Sun-Times thì có so sánh ghê rợn hơn khi nói "Linux là một tế bào ung thư đối với bất cứ thứ gì mà hệ điều hành này sờ vào".
Nhưng thời gian mà, mọi thứ sẽ phải thay đổi. Microsoft năm ngoái đã tiến hành đưa .Net framework trở thành nguồn mở. .Net framework là một nền tảng lập trình được công ty tạo ra để cho phép các nhà phát triển xây dựng các ứng dụng dành cho Windows. Giờ đây với việc gỡ niêm phong ấy, các lập trình viên đã có thể dùng nó để phát triển các ứng dụng dành cho các nền tảng khác. Được biết Azure, một nền tảng điện toán đám mây có khả năng xử lý từ các dịch vụ nền web cho đến máy ảo chạy trên web, cũng đồng thời hỗ trợ Linux. Và theo một báo cáo thống kê năm ngoái thì ít nhất 20% cỗ máy ấy đang chạy trên hệ điều hành Linux và không phải là Windows.
Tuy vậy, nữ phát ngôn viên của Microsoft cho biết: "Chúng tôi không thực hiện bất kỳ chính sách mã nguồn mở nào hay có thay đổi gì đối với mô hình kinh doanh của Windows".
Chúng ta hãy chờ xem liệu tiết lộ của kỹ sư Russinovich hay bình luận của nữ phát ngôn viên của Microsoft sẽ trở thành sự thật?
Nguồn cnet.com
