Cuộc chiến trong lĩnh vực công nghệ có nguy cơ xảy ra sau động thái của ông Donald Trump.
Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump vừa mới “khai hỏa” một loạt đạn mới trong cuộc chiến công nghệ với Trung Quốc.
Theo Financial Times đưa tin, chính quyền Trump đã chỉ đạo các công ty phần mềm thiết kế chip hàng đầu của Hoa Kỳ, bao gồm Synopsys, Cadence Design Systems và Siemens EDA, ngừng bán cho khách hàng Trung Quốc. Đây được cho là động thái nhằm làm tê liệt tham vọng bán dẫn của Bắc Kinh.
Chỉ thị, được ban hành thông qua các lá thư từ Cục Công nghiệp và An ninh (BIS), đánh dấu sự thắt chặt đáng kể các biện pháp kiểm soát xuất khẩu đối với công nghệ quan trọng để thiết kế AI thế hệ tiếp theo và chip tiên tiến.
Động thái này diễn ra trong bối cảnh tạm dừng áp thuế trả đũa trong 90 ngày theo thỏa thuận trong các cuộc đàm phán thương mại Mỹ - Trung tại Geneva.
Làm nghẹt giấc mơ chip của Trung Quốc
Hiện tại vẫn chưa có thông tin chính thức về việc tất cả các công ty tự động hóa thiết kế điện tử (EDA) của Mỹ đã nhận được lệnh của BIS yêu cầu ngừng cung cấp các công cụ phần mềm cho các thực thể Trung Quốc. Tuy nhiên, các chuyên gia đánh giá bản chất của động thái này thể hiện nỗ lực của chính quyền nhằm củng cố sự thống trị của Hoa Kỳ trong công nghệ thiết kế chip.
Những sản phẩm bị ảnh hưởng bao gồm phần mềm thiết kế và hóa chất cho chất bán dẫn, butan và etan, máy công cụ và thiết bị hàng không. Các hạn chế mới có khả năng làm gia tăng căng thẳng với Bắc Kinh vì nhắm vào các điểm nghẽn để ngăn Trung Quốc có được các sản phẩm cần thiết cho các ngành công nghiệp quan trọng.
Một quan chức của Bộ Thương mại cho biết Hoa Kỳ đang "xem xét lại các mặt hàng xuất khẩu có ý nghĩa chiến lược sang Trung Quốc" và trong một số trường hợp đã "tạm dừng các giấy phép xuất khẩu hiện có hoặc áp dụng các yêu cầu cấp phép bổ sung trong khi chờ xem xét".
CEO của Synopsys Sassine Ghazi cũng đồng ý với giả thuyết trên, tuy nhiên, người này cho biết công ty vẫn chưa nhận được bất kỳ thông báo chính thức nào. Song song bên cạnh đó, Synopsys khẳng định doanh thu dự đoán của doanh nghiệp Trung Quốc sẽ giảm so với cùng kỳ năm trước.
Công cụ phần mềm, vũ khí chiến lược
Thực tế là Trung Quốc chiếm gần 1 tỷ USD doanh số của Synopsys trong năm tài chính 2024 - tương đương khoảng 16% tổng doanh thu - trong khi Cadence có được khoảng 12% doanh thu từ khu vực này. Cổ phiếu của cả hai công ty đều giảm sau khi tin tức được lan truyền.
Các nhà phân tích cho rằng động thái này nhấn mạnh đến điểm yếu của thỏa thuận đình chiến thuế quan hiện tại. Cựu chuyên gia phân tích Trung Quốc của CIA Christopher Johnson lưu ý rằng trong khi Bắc Kinh đã sử dụng sự thống trị của mình trong lĩnh vực đất hiếm để giành đòn bẩy, thì các biện pháp đối phó của Washington lại nhằm nhắc nhở Trung Quốc về khả năng kìm kẹp của Hoa Kỳ trong công nghệ tiên tiến.
“Các biện pháp kiểm soát xuất khẩu mới nhấn mạnh sự mong manh cố hữu của thỏa thuận đình chiến thuế quan đạt được tại Geneva. Cả hai bên đều muốn duy trì và tiếp tục chứng minh sức mạnh của mình, nguy cơ thỏa thuận tạm dừng cuộc chiến thuế quan có thể bị phá vỡ ngay cả trong thời gian 90 ngày rất dễ xảy ra”, Johnson cho biết.
Mặc dù phần mềm EDA chỉ chiếm một phần nhỏ trong chuỗi cung ứng chất bán dẫn, nhưng tầm quan trọng của nó là rất lớn, cho phép các nhà sản xuất chip mô phỏng, thiết kế và tối ưu hóa các chip hiệu suất cao.
Bộ ba Synopsys, Cadence và Siemens EDA của Hoa Kỳ kiểm soát khoảng 80% thị trường EDA của Trung Quốc.
Chính quyền Trump trước đây đã đưa một số nhà sản xuất chip Trung Quốc vào danh sách đen và cấm xuất khẩu các công cụ và phần mềm chip cao cấp. Vào tháng 4, Washington đã hạn chế xuất khẩu chip AI dành riêng cho Trung Quốc của Nvidia.
Đây không phải là lần đầu tiên Washington siết chặt phần mềm thiết kế chip. Năm 2022, chính quyền Biden đã hạn chế xuất khẩu các công cụ EDA tinh vi nhất sang Trung Quốc. Tuy nhiên, các công ty vẫn tiếp tục cung cấp các sản phẩm cấp thấp hơn, tuân thủ xuất khẩu. Động thái mới nhất dường như còn đi xa hơn, có khả năng cắt đứt cả những con đường đó.
