Nếu Microsoft không thay đổi, họ có thể đánh mất cả một thị trường béo bở vào tay Valve.
Cách đây không lâu, YouTuber Dave2D đã đăng tải một video thử nghiệm hai chiếc Legion Go S có phần cứng giống hệt, nhưng chạy hai hệ điều hành khác nhau: một dùng Windows 11, chiếc còn lại dùng SteamOS (Linux). Kết quả cho thấy phiên bản chạy SteamOS có thời lượng pin gấp hơn hai lần so với máy dùng Windows, đồng thời đạt hiệu suất chơi game cao hơn.
Dave2D kết luận ngắn gọn trong tiêu đề video: "Windows mới là vấn đề bấy lâu nay."
Sự khác biệt rõ ràng này chỉ đến từ hệ điều hành, khi cả hai thiết bị đều sử dụng cùng phần cứng từ cùng một nhà sản xuất. Nguyên nhân chủ yếu là do SteamOS (Linux) nhẹ hơn, ít tiến trình chạy ngầm và thu thập dữ liệu hơn, giúp phần cứng vận hành hiệu quả hơn, tiêu thụ pin ít hơn và mang lại số khung hình/giây (FPS) cao hơn.
Đáng chú ý, nhiều game Windows vẫn phải chạy trên SteamOS thông qua lớp tương thích Proton, nhưng hầu hết đều hoạt động rất tốt. Điều này chứng tỏ hệ điều hành Linux không chỉ nhẹ mà còn đã đủ mạnh để xử lý các tựa game AAA.
Không chỉ giới hạn ở máy chơi game cầm tay, nhiều người dùng – trong đó có cả các YouTuber công nghệ – cũng ghi nhận hiệu năng cải thiện và pin tăng đáng kể khi chuyển từ Windows sang Linux trên laptop chơi game.
Thời lượng pin cũng tốt hơn đáng kể.
Tất nhiên, hệ điều hành này vẫn còn một điểm yếu lớn: khả năng tương thích với các hệ thống chống gian lận. Ví dụ các tựa game phổ biến như Fortnite hay Apex Legends hiện vẫn yêu cầu hệ thống chống gian lận ở cấp độ kernel, vốn chưa được hỗ trợ trên Linux – kể cả khi chạy qua lớp tương thích Proton của Valve. Đây là rào cản lớn khiến phần lớn game thủ PC vẫn phải gắn bó với Windows, bất chấp những lợi ích hiệu năng khi chuyển sang SteamOS.
Tuy nhiên, sự thật là game trên Linux mang lại hiệu năng ấn tượng nhờ SteamOS và cũng có giao diện tốt hơn sự phức tạp của Windows rất nhiều. Như Dave2D chỉ ra, các máy game cầm tay PC không có chế độ nghỉ đáng tin cậy, bạn nhấn nút Sleep và nghĩ rằng sẽ quay trở lại ngay như lúc mình tạm dừng, nhưng không, đôi khi bạn đột ngột phải khởi động lại game, nhưng trên SteamOS, chế độ Sleep hoạt động đúng như mong đợi, tương tự như các console, máy chỉ hao tốn rất ít pin, có khi là 1-2% qua đêm và khi khởi động trở lại, game thủ sẽ lập tức tiếp tục phần chơi trước đó.
Các máy game PC Windows cầm tay có cách hoạt động rất… không thân thiện với game thủ.
Chính điều này đã khiến Microsoft phải tìm cách thay đổi Windows.
Theo thông tin từ Windows Central, Microsoft đã quyết định hoãn kế hoạch phát triển thiết bị Xbox cầm tay, nhằm dồn nguồn lực tối ưu hóa Windows 11 cho các máy chơi game cầm tay của bên thứ ba. Đồng thời, hãng cũng đang hợp tác với Asus phát triển một thiết bị mới mang tên mã "Project Kennan" – một mẫu máy game cầm tay theo phong cách Xbox.
Động thái này diễn ra ngay sau khi Lenovo ra mắt Legion Go S chạy SteamOS.
Windows 11 hiện vẫn chưa có chế độ dành riêng cho máy chơi game cầm tay hay bất kỳ tính năng nào tối ưu hóa cho chơi game trên máy cầm tay. Mặc dù các phần mềm như Armoury Crate hay Xbox Game Bar đã phần nào hỗ trợ người dùng truy cập game nhanh và điều chỉnh TDP, nhưng trải nghiệm tổng thể vẫn khó có thể sánh với sự tối ưu của SteamOS dành cho game thủ.
Máy game PC cầm tay được cho là hợp tác giữa ASUS và Xbox.
Nếu tin đồn này là thật, rõ ràng thành công thành công vượt trội của SteamOS không chỉ là lời cảnh báo mà còn là hồi chuông báo động cho Microsoft: nếu không thay đổi, ngay cả những "ông lớn" cũng có thể bị bỏ lại phía sau.
Lịch sử ngành công nghệ từng chứng kiến sự sụp đổ của những tên tuổi từng thống trị – như Nokia, một đế chế điện thoại di động bị gạt khỏi cuộc chơi vì chậm thích nghi với xu hướng smartphone. Microsoft hiểu rằng trong lĩnh vực gaming – đặc biệt là thiết bị cầm tay – người dùng không chỉ cần hiệu năng mạnh mà còn cần một hệ điều hành được thiết kế tinh gọn, tối ưu cho trải nghiệm. Nếu không nhanh chóng cải tiến Windows 11 để phù hợp với xu hướng di động, Microsoft hoàn toàn có thể mất đi vị thế tưởng chừng như bất bại của mình.
