Ðề: Nhiệt độ màu của TV là gì, tại sao nó lại quan trọng?
Thực ra khái niệm về nhiệt độ màu không quá khó hiểu. Bác Symphony đã viết khá cặn kẽ nguồn gốc của thuật ngữ nhiệt độ màu. Trong lúc đợi bác Sym tiếp tục phần 2, để em giải thích và lấy dụ một cách nôm na để các bác tìm hiểu chơi.
Cá nhân em cho rằng nhiệt độ màu là một trong những yếu tố quan trong nhất đối với việc TV có tái tạo được màu sắc chính xác hay không. Có một thực tế đáng buồn là TẤT CẢ các TV bán ra trên thị trường, từ loại rẻ tiền đến loại đắt tiền nhất đều không có nhiệt độ màu chính xác. Một số TV cao cấp có thêm chế độ THX là có màu sắc gần nhất với chuẩn.
Màu sắc của TV được tạo bởi sự pha trộn ba màu cơ bản là Đỏ, Lục, Lam. Ba màu này trộn với tỷ lệ khác nhau mà tạo ra rất nhiều màu sắc khác nhau. Nếu ba màu trội với tỷ lệ bằng nhau thì sẽ tạo ra màu xám. Lý thuyết là như vậy, nhưng thực tế là các TV khác nhau trộn 3 màu cơ bản này với tỷ lệ không đồng đều làm cho màu sặc sai lệch.
Ví dụ để tạo ra màu trắng thì theo lý thuyết, cần phải trộn 100% Đỏ, 100% Lục, 100% Lam. Nhưng 2 cái TV khác nhau thì sẽ trộn tỷ lệ khác nhau. Nếu TV 1 trộn 80% Đỏ, 100% Lục, và 130% Lam, TV này sẽ tạo ra một màu trắng không trung thực mà ngả nhiều về màu Xanh, lúc này TV có nhiệt độ màu CAO. TV 2 lại trộn thừa màu Đỏ (ví dụ 115% đỏ), thiếu màu Lam (80% Lam), lúc này màu sẽ ngả đỏ, và có nhiệt độ màu thấp. Cao và Thấp ở đây là so sánh với nhiệt độ màu của anh sáng mặt trời với nhiệt độ màu là 6500. Đây được coi là tiêu chuẩn của sự cân bằng và các hãng phim khi phối màu và sản xuất phim cũng sản xuất theo chuẩn này. Do vậy khi tái tạo hình ảnh trên TV, người dùng cũng muốn hình ảnh được tái tạo theo tiểu chuẩn đó để có được màu sắc chính xác. Muốn vậy TV cần phải được cân chỉnh để đưa về trạng thái cân bằng này bằng việc điểu chỉnh tỷ lệ trộn 3 màu cơ bản trên. Trên các TV cao cấp sẽ có đủ các lựa chọn cân chỉnh cho cả 3 màu cơ bản trên toàn thang độ sáng từ 0% đến 100%. Các TV tầm trung cũng cho phép chỉnh cả 3 màu nhưng thường không cho phép "nắn" các thông số trên toàn thang độ sáng, mà chỉ cho phép nắn ở 2 điểm. Các TV rẻ tiền thường chẳng có lựa chọn để cân chỉnh, nếu muốn thường phải can thiệp trực tiếp vào Service Menu.
Giờ em sẽ lấy ví dụ bằng việc đo màu trực tiếp từ chiếc TV của em bằng đầu đọc màu và phần mềm phân tích màu sắc. Em sẽ giới thiệu và giải thích từng biểu đồ để các bác dễ hiểu.
Biểu đồ (1): Thang nhiệt độ màu của TV lúc chưa được cân chỉnh
Biểu đồ (2): Biểu đồ pha trộn 3 màu cơ bản Đỏ, Lục, Lam của TV lúc chưa được cân chỉnh
Biểu đồ (3): Thang nhiệt độ màu của TV sau khi đã được cân chỉnh
Biểu đồ (4): Biểu đồ pha trộn 3 màu cơ bản Đỏ, Lục, Lam của TV sau khi đã được cân chỉnh
Trên các biểu đồ này, trục nằm ngang là thang độ sáng từ 0% (đen) tăng dần qua thang độ sáng đến 100% (sáng trắng). Còn trục đứng thể hiện nhiệt độ màu (biểu đồ 1 và biểu đồ 3), hoặc là tỷ lệ phối trộn của 3 màu cơ bản (biểu đồ 2 và biểu đồ 4).
Theo dõi biểu đồ (1) và biểu đồ (2) các bác sẽ thấy là 2 biểu đồ này có liên quan với nhau. Nhiệt độ màu của TV lúc chưa được cân chỉnh rất cao trên toàn thang độ sáng. Nhiệt độ màu cao có nghĩa là thừa màu Lam và thiếu màu Đỏ. Điều này được thể hiện rất rõ trên biểu đồ (2) với đường màu Lam cao hơn hẳn và đường màu đỏ thấp dưới mức 100%.
Tương tự ở biểu đồ (3) và biểu đồ (4) sau khi TV đã được đo đạc và cân chỉnh. Trên toàn thang độ sáng (từ đen 0% đến sáng trắng 100%), nhiệt độ màu đã được kéo về gần với mức chuẩn 6500. Điều này cũng được thể hiện trên biểu đồ (4) với tỷ lệ trộng của 3 màu cơ bản đều gần mức 100%. Có một điều cần lưu ý là trên biểu đồ (4), ở mức sáng 0% (màu đen) tỷ lệ 3 màu khác nhau nhiều, điều này là do đầu đọc màu của em không đủ độ nhạy để phẩn tích màu với cường độ sáng thấp như vậy. Tuy nhiên với màu đen thì tỷ lệ 3 màu không còn ý nghĩa gì cả, vì về lý thuyết ở mức đó độ sáng phải bằng 0, nhưng thực tế không bao giờ đạt được con số tuyệt đối đó. Đường màu tím trên biểu đồ (4) thề hiện sai số trung bình của màu sắc sau khi đã cân chỉnh. Lưu ý là với TV thông thương, sai số dưới 10 thường khó nhận biết bằng mắt thường.
Giải thích sơ bộ như vậy, hy vọng giúp các bác dễ hiểu hơn.