Chỉ một thời gian ngắn sau khi để mất người lãnh đạo nhóm AI của mình vào tay Meta, giờ đây nhóm phát triển AI của Apple lại phải đối mặt với nạn chảy máu nhân tài khi nhiều nhà nghiên cứu khác cũng chuẩn bị ra đi tìm bến đỗ mới.
Apple đang trải qua một cuộc khủng hoảng nghiêm trọng trong nỗ lực bắt kịp cuộc đua AI khi công ty vừa mất đi Ruoming Pang, người lãnh đạo được kính trọng của nhóm xây dựng mô hình nền tảng, vào tay Meta. Sự ra đi của Ruoming Pang cùng với nhiều cộng sự thân thiết đã tạo ra những tác động lan tỏa sâu rộng khắp bộ phận AI của Apple, khiến các chuyên gia nội bộ mô tả tình hình như một "cơn địa chấn bên trong Apple."
Ruoming Pang, người gia nhập Apple vào năm 2021 từ Google DeepMind, đã đóng vai trò trung tâm trong nỗ lực xây dựng các mô hình ngôn ngữ lớn của công ty. Sự ra đi của anh cùng với một số cộng sự quan trọng đã báo hiệu sự bất ổn sâu sắc trong hàng ngũ AI của Apple, đặc biệt khi điều này diễn ra vào thời điểm then chốt của cuộc cạnh tranh công nghệ.
Tầm quan trọng của Pang đối với Apple không thể phủ nhận. Anh nổi tiếng với những đóng góp kỹ thuật trực tiếp, bao gồm việc phát triển một công cụ đào tạo mã nguồn mở quan trọng cho các mô hình AI của Apple. Dưới sự lãnh đạo của anh, Apple đã đạt được những bước tiến đáng kể trong việc thu nhỏ các mô hình ngôn ngữ lớn để chúng có thể hoạt động hiệu quả trên iPhone, một phần quan trọng trong chiến lược "AI trên thiết bị" của công ty.
Tuy nhiên, những tiến bộ này đã đi kèm với những căng thẳng nội bộ đáng kể. Theo báo cáo từ The Information, nhóm của Pang đã muốn phát hành một số mô hình AI của Apple dưới dạng mã nguồn mở vào đầu năm nay. Động thái này có thể đã cho thấy tiến bộ trong khi mời gọi sự hợp tác từ các nhà nghiên cứu bên ngoài.
Tuy nhiên, giám đốc điều hành Apple Craig Federighi đã bác bỏ ý tưởng này, lo ngại rằng việc công khai sẽ làm lộ những cắt giảm về hiệu suất mà Apple đã phải thực hiện để chạy các mô hình trên iPhone. Sự bất đồng này chỉ là một trong nhiều dấu hiệu của việc xung đột giữa định hướng nghiên cứu AI của Apple và ban lãnh đạo tập trung vào sản phẩm.
Tình hình trở nên phức tạp hơn khi Apple đã tái tổ chức các nỗ lực AI của mình sau những chậm trễ trong việc cải tiến trợ lý Siri. Nhóm Siri đã được chuyển từ John Giannandrea, người đứng đầu AI lâu năm, sang ông Federighi, người cũng giám sát bộ phận phần mềm của Apple. Trong khi đó, nhóm của Pang vẫn ở lại với ông Giannandrea, nhưng sự tách biệt này đã làm nổi bật sự chia rẽ ngày càng lớn giữa R&D và việc thực thi sản phẩm.
Với việc đánh mất Ruoming Pang, nỗ lực AI của Apple đang lâm vào rối loạn
Giờ đây, với việc Pang ra đi và nhiều nhà nghiên cứu hàng đầu của nhóm đang rời bỏ hoặc khám phá các lời đề nghị từ OpenAI, Anthropic và Meta, Apple đang đối mặt với tình trạng chảy máu nhân tài nghiêm trọng vào thời điểm quan trọng. Tình hình còn trở nên tồi tệ hơn khi Bloomberg gần đây báo cáo rằng Apple đang thử nghiệm các mô hình bên ngoài, bao gồm những mô hình từ OpenAI và Google, để cung cấp năng lượng cho Siri - một động thái mà báo cáo cho biết đã làm nản lòng nhiều người trong nhóm AI nội bộ.
Sự mất mát này diễn ra trong bối cảnh Apple đã tạo ra tiếng vang với thông báo Apple Intelligence vào tháng 6, tích hợp ChatGPT vào iPhone và giới thiệu các công cụ viết và tạo hình ảnh. Tuy nhiên, các mô hình foundation của chính công ty vẫn được giữ kín sau cánh cửa đóng. Các nguồn tin nội bộ cho biết vẫn còn thiếu sự định hướng rõ ràng về việc liệu Apple có muốn cạnh tranh trực tiếp với các mô hình như GPT-4 hay xây dựng các công cụ hẹp hơn, được tối ưu hóa cho phần cứng.
Trong một cuộc phỏng vấn với Tom's Guide sau WWDC 2025, ông Federighi, phó chủ tịch cấp cao phụ trách kỹ thuật phần mềm của Apple, và Greg Joswiak, phó chủ tịch cấp cao phụ trách marketing toàn cầu, đã làm rõ rằng Apple không muốn tạo ra một chatbot. Tuy nhiên, không có sự lãnh đạo và tầm nhìn của Pang, một số người lo sợ rằng các nỗ lực AI nội bộ của Apple có thể trì trệ hoặc trở nên quá phụ thuộc vào các đối tác bên ngoài.
Mặc dù vậy, vẫn có những người lạc quan rằng việc tuyển dụng Zhifeng Chen, một kỹ sư cũ của Google hiện đang dẫn dắt nhóm mô hình nền tảng, sẽ mang lại động lực mới. Ông Chen được kỳ vọng sẽ có thể hàn gắn những vết nứt trong đội ngũ và đưa ra định hướng mới cho các nỗ lực AI của Apple.
Dù vậy, tham vọng AI của Apple đang đối mặt với một điểm uốn quyết định. Khi các đối thủ như Meta, OpenAI và Google tiếp tục "săn lùng" các nhà nghiên cứu hàng đầu và tung ra những mô hình gây chú ý, Apple phải chứng minh rằng mình vẫn là một đối thủ nghiêm túc trong kỷ nguyên AI tạo sinh.
Cuộc khủng hoảng hiện tại không chỉ là về việc mất nhân tài mà còn phản ánh những thách thức sâu xa hơn trong cách Apple tiếp cận AI. Công ty nổi tiếng với văn hóa bí mật và kiểm soát chặt chẽ đang gặp khó khăn trong việc cân bằng giữa việc duy trì những giá trị cốt lõi này với nhu cầu đổi mới nhanh chóng và cởi mở trong lĩnh vực AI. Liệu Apple có thể vượt qua cơn bão này và tái khẳng định vị thế trong cuộc đua AI hay không vẫn là câu hỏi lớn đang chờ câu trả lời.
