Kể từ phiên bản Windows 1.0 ra đời năm 1985 đến Windows 11 hiện tại, một số phần mềm và tính năng của hệ điều hành này không có nhiều khác biệt.
| Qua gần 40 năm với 15 phiên bản chính, rất nhiều thứ đã thay đổi kể từ khi hệ điều hành có giao diện đồ hoạ đầu tiên của Microsoft xuất hiện. Điều thú vị là những đặc điểm quan trọng, trải nghiệm cốt lõi, cùng với các tiện ích đi kèm vẫn tồn tại suốt thời gian dài, hầu như không khác biệt so với lần đầu tiên có mặt trên Windows 1.0. |
|
| Giao diện cửa sổ. Bản thân tên gọi hệ điều hành Windows đã thể hiện phương thức hiển thị giao diện phần mềm cơ bản dưới dạng cửa sổ. Nguyên tắc này được giữ vững sau gần 40 năm. Trong Windows 1.0, ứng dụng khác nhau nằm trong cửa sổ riêng và có thể chạy cùng lúc. Các cửa sổ chưa thể chồng lên nhau, thay vào đó, chúng sẽ xếp cạnh nhau. Từ Windows 2.0 với diện tích màn hình lớn hơn và công nghệ đồ họa tốt hơn, các cửa sổ có thể chồng lên nhau. |
|
| Notepad, Paint và Calculator. Trong Windows 1.0, Microsoft đã tích hợp một loạt phần mềm giá trị, đáng chú ý trong số đó là Notepad, MS Paint và Calculator. Đây là những ứng dụng quen thuộc, hữu ích cho đến tận ngày nay. |
| Đa nhiệm. Dưới thời MS-DOSười dùng phải đóng một chương trình để làm việc trên chương trình khác. Một trong những cải tiến và tăng cường năng suất lớn nhất của Windows 1.0 là khả năng chạy nhiều ứng dụng cùng lúc. Máy tính thời đó chỉ có một lõi CPU, nên "đa nhiệm" thực sự chỉ là một ảo tưởng. Tuy nhiên, CPU chuyển đổi tác vụ nhanh đến mức, theo góc nhìn người dùng, các chương trình chạy cùng lúc. Hiện nay, Windows 11 là một "quái vật" đa nhiệm, chạy hàng trăm hoặc hàng nghìn tiến trình ngầm, nhờ các công nghệ như siêu phân luồng và CPU đa lõi. |
|
| Nút điều khiển cửa sổ. Trong Windows 1.0, người dùng có thể thu nhỏ, phóng to và đóng Windows bằng các nút điều khiển. Từ Windows 2.0 trở đi, các nút điều khiển này bắt đầu giống bộ 3 nút có mặt trên Windows 11 hiện nay. Về mặt hình thức, Microsoft làm cho các nút phình to hơn, bổ sung chức năng và tùy chọn hơn, nhưng các nút điều khiển quản lý cửa sổ cơ bản vẫn giữ nguyên. |
|
| Thanh menu. Một phần quan trọng của các hệ điều hành đồ họa đời đầu như Windows 1.0 là chuẩn hóa cách thức hoạt động của ứng dụng do các nhà phát triển phần mềm bên thứ 3 tạo ra. Dưới DOS, mỗi nhà phát triển ứng dụng đều có cách thực hiện riêng. Từ Windows 1.0, 2 trình xử lý văn bản từ 2 nhà phát triển khác nhau sẽ có thanh menu và menu thả xuống hoạt động giống nhau trên toàn hệ điều hành. Cấu trúc menu cấp cao nhất của các ứng dụng trong Windows hiện nay về cơ bản vẫn giống như năm 1985. |
|
| Chuột máy tính. Windows 1.0 là một trong những hệ điều hành đầu tiên được thiết kế để sử dụng chuột làm thiết bị đầu vào chính. Kể từ đó trở đi, chuột trở thành phụ kiện hữu ích, gắn liền với thói quen thao tác của người dùng. Mặc dù vẫn có thể sử dụng một số phần mềm bằng phím tắt, chuột vẫn mang đến sự tiện lợi, tự nhiên hơn, nhất là với người dùng phổ thông. |
