Nơi đang định hình tương lai Internet

NhatTrungNguyen

Super Moderators
Thành viên BQT
Tòa án E. Barrett Prettyman tại Washington (Mỹ) đang xét xử 2 vụ kiện quan trọng nhất giới công nghệ những năm qua, liên quan đến các ông lớn như Google và Microsoft.

08325062025.jpg


Từ giữa tháng 4 đến cuối tháng 5, các thẩm phán chủ trì vụ kiện giữa Ủy ban Thương mại Liên bang Mỹ (FTC) với Meta, cũng như giữa Bộ Tư pháp Mỹ với Google, chưa kể kiện tụng xoay quanh 100 ngày nhậm chức đầu tiên của ông Trump.

Theo The Verge, đó là trải nghiệm đáng nhớ với cánh phóng viên Mỹ, nhưng cũng cho thấy sức ảnh hưởng và tác động lớn của vụ kiện đến công chúng.

Trong những ngày xét xử, tòa án chứng kiến nhiều giám đốc công nghệ nổi tiếng. Tại bục làm chứng, Mark Zuckerberg kể về thành công của Instagram. Một tuần sau, đồng sáng lập Instagram Kevin Systrom, cộng sự cũ của Zuckerberg, lại mô tả CEO là “ông chủ ghen tị”.

CEO Google Sundar Pichai chuẩn bị làm chứng ở một tầng phía trên, theo sau là giám đốc một số đối thủ lớn của Google, gồm Microsoft và OpenAI.

Google doc quyen,  Facebook doc quyen,  Google bi kien,  Facebook bi kien,  toa an My anh 1
Mark Zuckerberg, CEO Meta rời phiên điều trần tại Washington ngày 15/4. Ảnh: Bloomberg.
Đặt chân đến tòa án, các lãnh đạo đều hiểu rủi ro với công ty rất cao. Thẩm phán James Boasberg được giao nhiệm vụ xác định liệu Meta có gầy dựng vị thế độc quyền bất hợp pháp bằng cách thâu tóm Instagram và WhatsApp hay không. Thẩm phán Amit Mehta sẽ quyết định khả năng Google bán trình duyệt Chrome, hoặc cung cấp dữ liệu tìm kiếm cho bên thứ ba.

Đây cũng là thử thách với các thẩm phán. Boasberg được giao xử lý vụ kiện Meta từ lâu trước khi ông Trump nhậm chức. Sau đó, ông phải giám sát thêm vụ kiện về việc chính quyền Mỹ sử dụng Đạo luật Kẻ thù Nước ngoài để trục xuất người di cư, cũng như nội các của ông Trump dùng app Signal để thảo luận kế hoạch tấn công.

Sau khi kết thúc phiên điều trần của Meta, Boasberg còn đối mặt chính Tổng thống Trump, người gọi ông là “kẻ gây rối, kích động” và kêu gọi luận tội thẩm phán.

Định hình lại Internet tương lai​

Năm 1998, tòa án E. Barrett Prettyman từng tổ chức phiên tòa “sống còn” của Microsoft. Vụ kiện giữa chính phủ Mỹ và Microsoft là bước ngoặt, xác định công ty lợi dụng vị thế thống trị thị trường hệ điều hành máy tính để cản trở đối thủ cạnh tranh, bao gồm các trình duyệt web mới nổi như Netscape.

Sau vụ kiện và các thỏa thuận liên quan, cơ quan quản lý chọn cách tiếp cận mềm mỏng hơn với thế hệ doanh nghiệp công nghệ tiếp theo. Phải mất hơn 20 năm để chính phủ Mỹ quay lại chiến trường với các vụ kiện chống lại Meta, Google.

Thị trường tìm kiếm trên Internet và mạng xã hội thay đổi đáng kể trong 5 năm qua, với sự bùng nổ của TikTok và AI tạo sinh. Bối cảnh xung quanh công nghệ cũng chuyển biến, khi cả 2 đảng lớn tại Mỹ đang ủng hộ chống độc quyền.

Cùng lúc đó, sức ép cạnh tranh từ công ty nước ngoài gia tăng, đặc biệt là TikTok. Năm ngoái, CEO TikTok phải điều trần trước tòa để tránh lệnh cấm tại Mỹ. Năm nay, công ty trở lại với tư cách nhân chứng trong phiên tòa xét xử Meta.

Google doc quyen,  Facebook doc quyen,  Google bi kien,  Facebook bi kien,  toa an My anh 2
Bên ngoài Tòa án E. Barrett Prettyman tại trung tâm Washington (Mỹ). Ảnh: New York Times.
Những tuần vừa qua làm sáng tỏ nhiều quyết định tạo nên giới công nghệ ngày nay. Đó là nơi những cuộc trò chuyện, kế hoạch cạnh tranh và suy nghĩ của lãnh đạo được tiết lộ trước công chúng.

Ví dụ, đầu thập niên 2010, các lãnh đạo Facebook lo ngại Google có thể thâu tóm WhatsApp và gộp vào Android, tạo ra thế độc quyền với dịch vụ nhắn tin di động. Trong phiên tòa của Google, nỗi sợ ấy trở thành sự thật khi công ty bị cáo buộc “ép” hãng smartphone sử dụng Google Search làm công cụ tìm kiếm mặc định.

Ngoài những cái tên quen thuộc, hình hài các công ty mới nổi cũng xuất hiện. Nếu Google bị buộc bán Chrome, một số nhân chứng bày tỏ nhã ý sẵn sàng mua lại, bao gồm Yahoo, Perplexity và OpenAI.

Dù có thể mất nhiều tháng trước khi ra phán quyết, kết quả từ phiên tòa vẫn có khả năng định hình lại Internet trong tương lai, tương tự vụ kiện giữa Bộ Tư pháp Mỹ và Microsoft hơn 20 năm trước. Tuy nhiên, rất có thể trong 1-2 thập kỷ tới, những công ty chiến thắng lần này sẽ trở lại tòa án dưới cương vị trái ngược.
 
Chỉnh sửa lần cuối:
Bên trên