Bất chấp lệnh cấm từ chính phủ Mỹ, Huawei đang âm thầm trở thành một trong những "ông lớn" AI lớn tại Trung Quốc, tham vọng mở rộng ra toàn cầu.
Nhiều năm chịu ảnh hưởng bởi các lệnh trừng phạt của Mỹ, song Huawei đang âm thầm trở thành một trong những “ông lớn” AI của Trung Quốc. Chiến lược cung cấp mô hình AI cho các ngành công nghiệp được xem là bước đi tiên phong của Huawei.
“Do nhiều áp lực từ bên ngoài, Huawei phải chuyển đổi và mở rộng mô hình kinh doanh cốt lõi trong thập kỷ qua”, Paul Triolo, Phó chủ tịch thị trường Trung Quốc tại công ty tư vấn DGA-Albright Stonebridge Group, cho biết.
Nhờ chiến lược này, Huawei tham gia mọi lĩnh vực mới nổi như ôtô thông minh, hệ điều hành đến các công nghệ xoay quanh AI như chất bán dẫn, trung tâm dữ liệu, chip và mô hình ngôn ngữ lớn.
“Không một công ty công nghệ nào khác đủ năng lực tham gia nhiều lĩnh vực khác nhau, với độ phức tạp và rào cản gia nhập lớn như vậy”, Triolo nhấn mạnh.
Biểu tượng công nghệ Trung Quốc
Kể cả Jensen Huang, CEO Nvidia, thừa nhận Huawei là “một trong những công ty đáng gờm nhất thế giới”. Ông cũng cảnh báo Huawei có thể thay thế Nvidia tại Trung Quốc nếu Mỹ tiếp tục áp đặt lệnh hạn chế xuất khẩu chip.Nvidia vừa vượt mốc 4.000 tỷ USD vốn hóa thị trường, trở thành công ty giá trị nhất thế giới. Bộ xử lý tiên tiến và hệ thống CUDA vẫn là tiêu chuẩn huấn luyện ứng dụng và mô hình AI tạo sinh. Tuy nhiên theo CNBC, sự trỗi dậy của Huawei có thể đe dọa vị thế này.
Thành lập năm 1987 bởi doanh nhân Nhậm Chính Phi, Huawei khởi đầu với tư cách phân phối tổng đài điện thoại. Khi phát triển thành công ty viễn thông, Huawei tập trung mở rộng sang các thị trường kém phát triển hơn như châu Phi, Trung Đông, Nga và Nam Mỹ, trước khi kinh doanh tại châu Âu.
Đến năm 2019, Huawei có đủ tiềm lực và thị trường để triển khai 5G trên toàn cầu. Đây cũng là thời điểm Huawei trở thành hãng smartphone hàng đầu thị trường, thậm chí tự thiết kế chip cho điện thoại qua công ty con HiSilicon.
|
| Một cửa hàng của Huawei tại Thượng Hải (Trung Quốc). Ảnh: Bloomberg. |
Hoạt động kinh doanh của Huawei gặp trở ngại lớn vào năm 2019 khi công ty bị Mỹ đưa vào danh sách đen thương mại. Tác động từ lệnh trừng phạt khiến doanh thu mảng kinh doanh tiêu dùng của Huawei giảm gần một nửa, chỉ còn 34 tỷ USD vào năm 2021.
Trong thời gian đó, Huawei vẫn nghiên cứu chip AI bất chấp lệnh hạn chế bổ sung từ Mỹ năm 2020, khiến công ty bị cắt khỏi chuỗi cung ứng của TSMC.
Khi cuộc chiến công nghệ Mỹ - Trung leo thang, đặc biệt với lệnh hạn chế xuất khẩu chip tiên tiến sang Trung Quốc, Huawei trở thành biểu tượng không khuất phục của đất nước tỷ dân trong cuộc đua AI.
“Trớ trêu thay, các biện pháp kiểm soát xuất khẩu đã đưa Huawei đến gần vòng tay chính phủ Trung Quốc, theo cách mà CEO Nhậm Chính Phi luôn phản đối”, Triolo nhận định.
Trở lại đường đua
Sau một năm sụt giảm doanh số thiết bị tiêu dùng, bộ phận này "hồi sinh" vào năm 2023 khi Huawei ra mắt smartphone mới, trang bị chip tiên tiến do Trung Quốc sản xuất.Theo CNBC, chip 5G của Huawei gây sốc cho những người vốn không tin công ty có khả năng phát triển chip độc lập. Thay vì TSMC, các chuyên gia cho biết Huawei hợp tác với SMIC để sản xuất chip, một công ty cũng bị Mỹ cấm vận.
Dù quy mô sản xuất hạn chế, Huawei và SMIC vẫn chứng tỏ khả năng quay lại thị trường chip tiên tiến. Trong thời gian này, nhiều thông tin xuất hiện xoay quanh chip AI Ascend 910B, được phân phối tại Trung Quốc để thay thế một số chip Nvidia. Hiện tại, Huawei được cho đã bắt đầu sản xuất thế hệ Ascend 910C.
Để lấp đầy khoảng trống mà Nvidia để lại, Huawei “đã và đang có những bước tiến lớn nhằm tiếp cận hiệu năng GPU cao cấp bằng cách kết hợp các chip kém hơn”, theo nhận định của nhà phân tích Jeffrey Towson từ TechMoat Consulting.
|
| Smartphone gập Huawei Pura X. Ảnh: Bloomberg. |
“Huawei không chỉ đang bắt kịp, mà còn định nghĩa lại cách hoạt động của cơ sở hạ tầng AI”, các nhà phân tích từ Forrester nhận định về CloudMatrix.
Đồng thời, Huawei cũng phát triển hệ thống phần mềm CANN, tương tự CUDA của Nvidia.
“Chiến thắng trong cuộc đua AI không chỉ nằm ở chip nhanh hơn, mà còn xoay quanh việc cung cấp công cụ được các nhà phát triển cần để xây dựng, triển khai các mô hình quy mô lớn”, bài phân tích của Forrester nhấn mạnh.
Hệ sinh thái AI rộng lớn
Dù đặt mục tiêu vượt qua Nvidia, cần lưu ý rằng chip chỉ là một phần trong kế hoạch AI lớn hơn của Huawei.Theo CNBC, Huawei đang ngắm giữ toàn bộ chuỗi giá trị AI từ chip, hệ thống điện toán, mô hình đến ứng dụng AI. Những yếu tố này cũng thúc đẩy một số lĩnh vực kinh doanh khác.
Trên thực tế, mảng kinh doanh “Cơ sở hạ tầng CNTT”, gồm nghiên cứu mạng 5.5G và hệ thống AI trong công nghiệp, trở thành động lực doanh thu lớn nhất của công ty, đạt hơn 50 tỷ USD năm 2023.
Huawei đang triển khai chip AI Ascend và AI CloudMatrix 384 tại các trung tâm dữ liệu, được vận hành bởi bộ phận điện toán đám mây Huawei Cloud. Đơn vị này thành lập năm 2017 để cạnh tranh với Amazon Web Services và Oracle.
Ở chiều ngược lại, các trung tâm dữ liệu cung cấp sức mạnh đào tạo dòng mô hình Pangu của Huawei. Khác với GPT-4 hay Gemini Ultra 1.0, Pangu được thiết kế phục vụ nhu cầu chuyên biệt, trong các lĩnh vực như y tế, tài chính, chính phủ, công nghiệp và xe hơi. Theo Huawei, Pangu được sử dụng trong hơn 20 ngành công nghiệp.
|
| Hình ảnh giới thiệu cụm máy chủ AI CloudMatrix 384. Ảnh: Huawei. |
Từ những thách thức trên, Huawei nghiên cứu và triển khai 100 xe tải điện vào tháng 5, có thể tự động vận chuyển đất hoặc than thông qua mạng 5G, dịch vụ AI và điện toán đám mây.
Không chỉ Trung Quốc, Chen khẳng định công nghệ trên “có thể được nhân rộng trên quy mô lớn tại Trung Á, Mỹ Latin, châu Phi và châu Á - Thái Bình Dương”.
Huawei cũng mở mã nguồn mô hình Pangu, động thái được kỳ vọng giúp công ty mở rộng hoạt động ra nước ngoài và thúc đẩy “chiến lược hệ sinh thái Ascend”, ám chỉ các sản phẩm AI phát triển xoay quanh dòng chip cùng tên.
Phát biểu trên chương trình Squawk Box Asia của CNBC, Patrick Moorhead, nhà phân tích từ Moor Insights & Strategy, cho rằng trong 5-10 năm tới, Huawei có thể mở rộng đáng kể thị phần tại các thị trường mới nổi nhờ hệ sinh thái Ascend, tương tự thành công với bộ phận viễn thông trước đây.
